Spreken is zilver, luisteren is goud

Echt luisteren is een hele kunst. Onbewust luisteren we namelijk vaak helemaal niet zo goed. We luisteren met een agenda of associëren erop los. Voor je het weet gaat het gesprek ineens over jouw verhaal. Hoe zorg je er nou voor dat je echt bij het verhaal van de ander blijft?

Een goed hulpmiddel daarbij is luisteren in laagjes. Vooral pijnlijke en kwetsbare verhalen lijken vaak op een kluwen van veel verschillende draadjes die uit elkaar gepeuterd moet worden. De verschillende draadjes zijn de verschillende lagen, er zijn er vier: de feitenlaag, de gevoelslaag, de sociale laag en de betekenislaag.

Vooral pijnlijke en kwetsbare verhalen lijken vaak op een kluwen van veel verschillende draadjes die uit elkaar gepeuterd moet worden

Een voorbeeld: ik bezoek een mevrouw in de revalidatie. Zij heeft na een ingrijpende operatie nog veel pijn. De dokter voorspelt volledig herstel, haar man maakt al plannen voor als ze weer naar huis kan, maar zij voelt zich terneergeslagen. Ze voelt zich daar schuldig over en ligt daar ’s nachts over te piekeren. Door vragen te stellen, schep ik met haar orde in de gedachten die haar wakker houden. Ik ontdek:

• De feitenlaag: de operatie is gelukt, ze mag volledig herstel verwachten
• De gevoelslaag: ik voel me terneergeslagen, maar zou blij moeten zijn
• De sociale laag: mijn man verheugt zich op mijn thuiskomt
• De betekenislaag: wie ben ik na deze operatie? En mag ik dat voelen?

Het samen uit elkaar peuteren van deze verschillende lagen geeft mevrouw al rust. Met luisteren in laagjes als handvat kun je je daarin oefenen. Bij de ander en zijn of haar verhaal blijven is dan minder moeilijk en de ander voelt zich echt gehoord. Dat is goud waard!